مولانا؛ سیاحتگر روح و ستایشگر زبان

هشتم مهرماه در تقویم رسمی کشور، روز بزرگداشت شاعری پر رمز و راز است که دوران حیات خود را صرف سیاحت در روح کرد و رنگی عرفانی بر آثار خود زد. بی شک مولانا از قله های رفیع شعر و ادبیات فارسی است.

به گزارش خبرنگار ایمنا، در ادبیات فارسی عرفان و اخلاق از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. بعید است این دو مفهوم در کنار هم قرار بگیرد و نام مولانا در ذهن مخاطب نقش نبندد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

امروزه مولانا نماد و سنبلی از عرفان در ادبیات و فرهنگ ایرانی محسوب می‌شود. عرفان تجربه‌ای معنوی و سلوکی عملی است که نوعی سیر به سوی خداوند محسوب می‌شود؛ در واقع می‌توان آن را حرکتی فراتر از زمان و مکان برای گسستن از بند زنجیرهای مادی به سوی عرصه‌های بالاتر دانست و آثار مولانا از نظر در برگیری چنین مفاهیمی در قله است.

تأثیر مولانا در ادبیات فارسی شگرف و عمیق است

علی اصغر باباصفری، عضو هیئت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، در این باره به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: تأثیری که مولانا بر ادبیات فارسی گذاشته است، شگرف و عمیق است. این تأثیر را می‌توان به دو بخش تقسیم کرد. در بخش اول باید اشاره کرد که مولانا ادبیات عرفانی فارسی را به اوج رشد و شکوفایی خود رساند. درواقع در مثنوی و غزلیات شمس که دو اثر منظوم این شاعر ایرانی است، می‌توان اوج ادبیات عرفانی را مشاهده کرد. البته ناگفته نماند شاعرانی که پیش از مولانا می‌زیسته و فعالیت می‌کردند، از جمله سنایی یا عطار نیشابوری، پیش زمینه و مقدمه ظهور مولانا را فراهم کرده بودند؛ به گونه‌ای که می‌توان گفت آنها پیش درآمد حضور مولانا به شمار می‌روند.

وی می‌افزاید: در بخش دوم که از مبحث اول دور نیست، باید گفت که مولانا در ادبیات فارسی، عرفانی عاشقانه، شاد و فرح انگیز را گنجاند. درواقع برخلاف عرفان برخی از عرفا که عابدانه و زاهدانه تلقی می‌شود، عرفان مولانا عاشقانه و فرح انگیز است. شاید این یکی از دلایلی باشد که اشعار او توانسته در بین مخاطبان چه در دنیای امروز و چه دیروز جا باز کند و تأثیر گسترده‌ای بر روح آدمی داشته باشد.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه «مولانا پیش از آنکه با شمس تبریزی دیداری داشته باشد، به عنوان یک فقیه دینی فعالیت می‌کرد و شاگردان و مریدانی نیز داشته است»، تصریح کرد: پس از ملاقات مولانا با شمس تبریزی، تحولی عظیم درون وجود جلال‌الدین محمد بلخی رخ می‌دهد. این تحول مسیر زندگی و فکر و اندیشه او را به کلی تغییر می‌دهد. به طوری که پس از رفتن شمس، مولانا از دوری او به شدت ناآرام و آشفته شد. این شاعر حتی در یک رباعی خطاب به شمس تبریزی چنین می‌سراید:

زاهد بودم ترانه گویم کردی

سر فتنه بزم و باده جویم کردی

سجاده‌نشین با وقارم دیدی

بازیچه کودکان کویم کردی

شعر مولانا، شعر انسان است

باباصفری خاطر نشان می‌کند: علت جاودانگی این شاعر را می‌توان به درونمایه آثار او و تأثیری که بر روح انسان دارد، باز گرداند. چرا که اشعار مولانا برخاسته از اندیشه بشری است و شاهکاری بین‌المللی محسوب می‌شود. ویژگی که عموم شاهکارهای بین‌المللی از آن برخوردار هستند، این است که بر نقاط مشترک انسان‌ها تکیه و تاکید بسیاری دارد. در این گونه آثار، انسان با تمامی خوبی‌ها و بدی‌ها، زشتی‌ها و زیبایی‌ها و نواقص و کمالات، توسط شاعر بازتاب پیدا کرده است.

وی اضافه می‌کند: همچنین این برای هر ایرانی یک افتخاری است که از بین ۱۰ تن از بزرگان ادبیات جهان، پنج تن از آن‌ها، یعنی حکیم ابوالقاسم فردوسی، سعدی شیرازی، حافظ، مولانا و نظامی گنجوی ایرانی هستند. این پنج تن، شعرای بین‌المللی این سرزمین و افتخار ادبیات فارسی به شمار می‌روند. بزرگان دیگری که در بین این ۱۰ نفر حضور دارند شامل گوته آلمانی، شکسپیر انگلیسی، دانته ایتالیایی، ویکتور هوگو فرانسوی و الکساندر پوشکین روسی می‌شوند. آثار این هنرمندان نیز شاهکارهایی بین‌المللی است. همانطور که پیش تر اشاره شد، تمامی این شاهکارها بر نقاط مشترک انسان‌ها تمرکز دارد. در تمامی آن‌ها "انسان" مد نظر است و از همین روی در فرهنگ بشری ماندگار شده است.

این استاد دانشگاه در پایان توضیح می‌دهد: آنچه مورد نظر مولانا بوده انسان به ما هو انسان یعنی "انسان به صِرف انسان بودنش" است. شاهکارهای بین‌المللی، با توجه به ماهیت و محتوایشان، باب میل سلیقه هر کسی با هر طرز فکر و اندیشه و ملیتی قرار می‌گیرد. بنابراین می‌توان اذعان کرد که رمز جاودانگی آثار مولانا، پیوند این آثار با روح انسان است. در واقع شعر مولانا شعر انسان است و این حقیقت باعث شده که هیچگاه آثار مولانا "کهنه" نشود و جاودان بماند.

کد خبر 525675

منبع: ایمنا

کلیدواژه: مولانا اشعار مولانا روز بزرگداشت مولانا شمس و مولانا آرامگاه مولانا عرفان مولانا درگذشت مولانا دیوان مولانا مثنوی مولانا مقبره مولانا مولانا کیست مولانا و شمس نثر مولانا کتاب مولانا شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق ادبیات فارسی بین المللی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۲۵۰۱۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تشریح برنامه‌های هفته میراث‌/ پاسداشت زبان فارسی وتجلیل از فعالان

به‌گزارش خبرگزاری مهر به نقل از اداره کل روابط عمومی و اطلاع رسانی، در این نشست که امروز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۳، در محل سالن فجر وزارت میراث‌فرهنگی و با حضور مدیران کل ستادی معاونت میراث‌فرهنگی و نیز حضور برخط مدیران کل و معاونان میراث‌فرهنگی استان‌ها برگزار شد، مهمترین برنامه‌های گرامی‌داشت هفته میراث‌فرهنگی تشریح شد.

فاطمه داوری مدیرکل حفظ و احیای بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی در این نشست هماهنگی با بیان اینکه «میراث‌فرهنگی، مشارکت عمومی و مسئولیت اجتماعی» اصلی ترین شعار و رویکرد هفته میراث فرهنگی در سال جاری است، اظهار کرد: ابلاغیه برگزاری هفته میراث‌فرهنگی با امضای قائم مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی به استان‌ها اعلام شده است.

وی افزود: در این دستورالعمل کاملاً برنامه‌های هفته میراث‌فرهنگی تشریح شده و بر این اساس مدیران کل استانی در روزهای ۲۳ و ۲۴ اردیبهشت با برپایی نشست خبری به استقبال هفته میراث‌فرهنگی خواهند رفت و به تشریح مهمترین برنامه‌های گرامی داشت این هفته در استان‌ها خواهند پرداخت.

داوری با اشاره به روز ۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت فردوسی و نکوداشت و پاسداشت زبان فارسی، اضافه کرد: در این رابطه برنامه ملی با محوریت استان خراسان رضوی برگزار می‌شود اما انتظار می‌رود در سایر استان‌ها نیز برنامه‌های مرتبط با پاسداشت زبان فارسی برگزار شود.

مدیرکل حفظ و احیا بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی ادامه داد: روز ۲۹ اردیبهشت روز موزه است که برنامه‌های مخصوصی در این روز تدارک دیده شده است. همچنین روز ۳۱ اردیبهشت که مصادف با سالروز تولد امام رضا است به نام روز میراث رضوی و میراث دینی نام‌گذاری شده است. ظرفیت بهره‌گیری از این میراث، در برخی از استان‌ها وجود دارد و انتظار می‌رود که مدیران کل استانی دراین باره برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشند.

داوری ادامه داد: روز یکم خرداد با محوریت توجه ویژه به میراث ناملموس برنامه‌هایی اجرا خواهد شد و روز دوم خرداد که به نام روز «میراث‌فرهنگی الفبای زندگی» نام‌گذاری شده، برنامه‌ریزی‌ها باید باعث تقویت ارتباط بین میراث‌فرهنگی و بدنه مردمی شود.

وی در ادامه گفت: روزهای ۳ و ۴ خرداد نیز با توجه به سالروز آزادسازی خرمشهر و نیز روز مقاومت مردم دزفول، با تکیه بر این عنوان برنامه‌های بسیار خوبی را داریم. روز ۵ خرداد نیز به نام روز میراث دفاع مقدس نام‌گذاری شده و با توجه به ظرفیت‌های میراث دفاع مقدس در حوزه میراث‌فرهنگی ملموس و ناملموس برنامه‌های بسیار خوبی در این باره تدارک دیده شده است.

مدیرکل حفظ و احیا بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی یادآور شد: اهداف رویکردی و برنامه‌هایی که انتظار داریم این است که در درجه اول در برنامه‌ریزی‌ها و اهداف چند کلیدواژه مهم مانند توسعه نقش جوامع محلی، تبیین مسئولیت اجتماعی، تقویت مشارکت‌های مردمی و … مد نظر قرار گیرد.

وی یادآور شد: در سطح ملی ستادی تشکیل شده و در سطح استان نیز ستاد هفته میراث‌فرهنگی تشکیل می‌شود که ریاست آن با مدیرکل استان و دبیری آن بر عهده معاون میراث‌فرهنگی هر استان است. البته حتماً در ستادهای استانی سایر معاونان و مدیران استانی حضور و مشارکت خواهند داشت.

مدیرکل حفظ و احیا بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی در ادامه گفت: تهیه فهرستی از برنامه‌های اصلی، برگزاری نشست خبری، تهیه بسته‌های اطلاع‌رسانی، برگزاری نشست با منتخبین مردم در مجلس شورای اسلامی، راه‌اندازی شعب استانی انجمن خیرین، زیرنویس تلویزیونی به مناسبت هفته میراث‌فرهنگی، برنامه‌ریزی برای جلسه با امام جمعه، استفاده از ظرفیت‌های گرافیکی و تبلیغات محیطی، برگزاری جلسه شورای فرهنگ عمومی با موضوع میراث‌فرهنگی، حضور مدیران کل استانی به‌عنوان سخنران پیش از خطبه‌های نماز جمعه، تجلیل از فعالان و کنشگران حوزه میراث‌فرهنگی، تدوین بسته‌های بازدید مسئولان و استادان دانشگاه‌ها و نخبگان، برگزاری جشنواره کودک و میراث‌فرهنگی در تمامی موزه‌ها و اماکن تاریخی و … از مهمترین سرفصل‌های برنامه‌های هفته میراث‌فرهنگی است.

در این نشست همچنین فرمانده یگان حفاظت میراث‌فرهنگی، مدیرکل امور موزه‌ها، مدیرکل امور استان‌ها، مدیرکل پایگاه‌های ملی و جهانی و رئیس کل موزه ملی به تشریح برنامه‌های مرتبط با هفته میراث‌فرهنگی در حوزه سازمان و اداره‌کل متبوع خود پرداختند.

کد خبر 6097073 فاطمه کریمی